Astım çocukluk çağında sık görülebilen kronik bir solunum yolu hastalığıdır. Nefes almak yani inspiryum istemli bir olay olup, elektrik süpürgesinin vakumlama özelliğine benzetilmektedir. Nefes vermek (ekspirasyon) ise pasif bir olaydır. Her nefes alış vücuda oksijen girmesi her nefes veriş ise vücuttan karbondioksitin çıkması anlamına gelir. Solunum sistemi içerisinde bulunan düz kas istemli olarak kontrol edilebilen bir yapı değildir. Yani kasılması tamamen dış etkenler sebebiyle oluşur. Mukozal tabaka mukus salgılayan bir yapıdır, solunum sisteminin nemli kalmasını ve iç yüzeyin kayganlaşmasını sağlar. Astıma sebep olan tetikleyiciler spesifik değildir. Her hasta için farklı değişkenler söz konusudur ve bu durum solunum sekresyonlarının artması ve solunum yolundaki kasların kasılmasına dolayısıyla hastaların ekspiryum sırasında zorlanmasına, ekspiryum süresinin uzamasına ve hastaların hayat kalitesinin düşmesine sebep olmaktadır. Yani nefes almakla ilgili bir problem yoktur. Astım hastaları astım krizine girdiğinde inspiryum ve ekspiryum esnasında hırıltı duyulur. Astım hastası olan çocuğa yaklaşımda çocuk ve aile ile işbirliği yapılmalı, ev, okul ve çevre hayatı mümkün oldukça çocuğa göre düzenlenmelidir. Astım krizini tetikleyici faktörler başta sigara olmak üzere hava kirliliği, araba egzozu, boya, astbest, polen, stres, gibi birçok faktör de astım krizine sebep olabilen değişkenlerdir. Son zamanlarda prevalansı artmış olan astımı engelleyebilmek için astımı tetikleyici faktörlerin bilinmesi, korunma yolların kişiye özgü olarak belirlenerek uygun tedavinin düzenlenmesi ve tedaviye uyumun sağlanması için multidisipliner bir yaklaşım sergilenmelidir.
Anahtar Kelimeler: Astım, Çocuk, Tetikleyici Faktörler, Hemşirelik Yaklaşımları.
|