Amaç: Kronik hastalıkları olanlar için öz yönetim ve eğitim desteği çok önemlidir. Geleneksel olarak bu destek yüz yüze görüşmelerde gerçekleştirilmektedir. Kronik hastalık yönetimi için eğitime erişimin önündeki bazı engeller, hastaların her zaman güvenilir olmayan kaynaklardan bilgi aramasına neden olabilir. Hastaların ihtiyaç duydukları bilgiye doğru ve güvenilir kaynaklardan elde etmeleri hastalığın yönetiminde anahtar rol oynar. Video tabanlı eğitim yöntemi bilgiyi basit bir şekilde artıran en iyi medya olarak kabul edilir. Bu literatür derlemesinde, hasta eğitiminde kullanılan video tabanlı eğitim yöntemlerinin hasta eğitiminde nasıl bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaya yönelik bilgiler yer almaktadır.
Yöntem: İngilizce ve Türkçe makaleler google scholar, science direct, ulakbim Türk tıp dizini, Google akademik veri tabanlarında " patient education", "chronic disease", "video", "hasta eğitimi", "kronik hastalık" anahtar kelimeleri kullanılarak tarama yapıldı. Dahil edilme kriteri olarak; video tabanlı eğitim müdahalelerinin kullanımı ve kronik hastalığı olan hastalara uygulanması belirlendi. Özetler önceden belirlenmiş kriterlere göre gözden geçirilerek seçilmiştir. Seçilen makalelerin tam metin incelemeleri yapıldı.
Bulgular: Videoların bir eğitim müdahalesi olarak kullanılması, tıbbın birçok alanında etkili olduğu kanıtlanmış bir yaklaşımdır. Bu müdahaleler, sağlık okuryazarlığı hedeflerini iyileştirmede, bilgiyi anlama ve uygulama düzeylerinde, memnuniyetlerinde, hastalık bilgi düzeyinde, sigara bıraktırmada, tedaviye uyumda ve öz-yeterlikte artışta etkilidir. Ayrıca hastaların müdahale sürelerini kısaltma, kaygı ve endişelerini gidermede de etkilidir. Hastaların temel okuma yazma becerilerine bakılmaksızın, sağlık eğitiminde uygun bir araç olduğu düşülmektedir.
Videolar resim ve içeriklerinin çekiciliği sayesinde, sağlık mesajlarını iletmenin kullanışlı ve potansiyel olarak güçlü bir yolunu oluşturur. Ayrıca uzun süreli bilginin kalıcılığının sağlanması açısından yararlı ve düşük maliyetli bir eğitim yöntemidir. Video temelli eğitim müdahalesi, çeşitli yaş ve eğitim düzeyindeki katılımcılara ve klinik ortamlardaki çeşitli yerlerde etkili bir şekilde uygulanabilir.
Tartışma ve sonuç: Bu literatür derlemesinde hasta eğitiminde kullanılan video tabanlı eğitim yaklaşımlarının hasta eğitimi üzerinde nasıl bir etki gösterdiklerine dair önemli kanıtlar ortaya konulmuştur. Video tabanlı eğitim yaklaşımlarının yazılı eğitim materyalleri ve sağlık profesyoneli tarafından verilen kısa süreli sözel eğitimlere kıyasla bilgi düzeyi arttırmada etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: hasta eğitimi, video, sağlık eğitimi, kronik hastalık
|
