Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer Tehlikeler (KBRN) insan hayatı için risk
yaratabilecek potansiyele sahip olmaktadır. Bu tehditler, sadece doğrudan maruz kalan
kişilerle birlikte dolaylı etkileri açısından çok daha geniş bir kitleyi de etkilemektedir. Bu
tehditlere karşı öncelikle müdahalede bulunanlar oluşabilecek ve kendilerini de
etkileyebilecek bu tehditler konusunda öncelikle bilgi sahibi olması gereken çekirdek kitleyi
oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, hemşirelerin kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer
tehdit ve tehlikeler hakkında bilgi düzeylerini, tutumlarını ve öz yeterliliklerini belirlemeye
yönelik ölçme araçlarını geliştirmek, geçerlilik ve güvenirliliklerinin değerlendirilmesidir.
Çalışmada Adıyaman il ve ilçelerinde görev yapan 171 hemşire basit tesadüfi örnekleme
yöntemi kullanılarak veriler elde edilmiştir. Verilerin elde edilmesinde “Birey Bilgi Formu”,
“Hemşireler İçin Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer Tehlikeler Bilgi, Tutum ve Öz
Yeterlilik Ölçeği” kullanılmıştır. Geçerlik ve güvenirlik için yapılan analizler sonucunda,
bilgi testi KR-20 değeri; 0.82’dir. Ayrıca güvenirlik analizi sonucunda ölçeğin Cronbach’s
Alfa katsayısı 0.925 olarak hesaplanmıştır. Tutum ölçeği 16 maddelik 3 faktörlü yapıdan
oluşmaktadır. Ölçekten alınan puanın yükselmesi KBRN tutum ve öz yeterlilik
düzeyinin yükseldiğini göstermektedir. Katılımcıların eğitim sonrasında KBRN bilgi
testinden, tutum ölçeğinden ve öz yeterlik ölçeğinden aldığı puanlar, eğitim öncesi aldığı
puanlardan anlamlı düzeyde yüksektir. Sonuç olarak KBRN olaylarına karşı daha önce eğitim almış
olsun veya olmasın hala sağlık personelimizin eğitim ihtiyacı devam etmektedir. KBRN önemli bir
sağlık sorunu olup bu önemli olaylara karşı sağlık personelini hem çekirdek eğitimde hem de
mezuniyet sorası verilecek eğitimlerle sürekli olarak destekleyerek güncel bilgilerle hazır
tutmalıyız.
Anahtar Kelimeler: Hemşire, Tehlike, Öz Yeterlilik, Tutum.
|
