Uygulamalı bir disiplin olan hemşireliğin eğitim programlarında, temel hemşirelik becerileri olarak bilinen psikomotor becerilerin öğrenimi önemli bir yer tutar. Bu becerilerin mezuniyet öncesinde öğrencilere en iyi biçimde kazandırılması özellikle hasta güvenliğini tehtid edebilecek uygulamaların önlenmesi açısından hayati önem taşımaktadır. Bununla beraber son yıllarda psikomotor beceri eğitiminde sınıfların kalabalık olması, öğretim üyesi sayısının yetersizliği, klinisyen hemşirelerin iş yükü artışına paralel öğrencilere uygulamalarda verdiği desteğin azalması gibi sorunlar nedeniyle bu becerilerin öğretiminde kullanılan geleneksel öğrenim metotları yetersiz kalmıştır. Bu nedenle hemşire eğiticiler geleneksel yöntemler yerine alternatif eğitim yöntemlerine yönelmişlerdir. Günümüzdeki yüksek öğretim programları incelendiğinde aktif öğrenme metotlarından biri olan akran destekli eğitim modelinin sosyal ve sağlık bilimlerinde sıkça kullanıldığı görülmektedir. 1990’lı yılların sonunda adından söz ettirmeye başlayan bu metot, profesyonel öğretmen olmayan benzer sosyal gruptaki insanlar arasında sağlanacak olan aktif yardım ile desteklenen bilgi ve becerinin geliştirilmesidir. Bu yöntemin eğitim programlarında deneyimli öğrencilerin alt sınıflardaki arkadaşlarının öğrenmeyi pekiştirmekle beraber öğrenmede oluşan anksiyeteyi azaltan, aktif ve işbirlikçi öğrenmeyi desteklemek gibi olumlu sonuçları bulunmaktadır. Bunun yanı sıra akran eğiticilerin iyi yetiştirilmemesi, uygun olan öğretme istekli akranların her zaman seçilememesi, modelin etkin uygulanamaması durumunda eğitimin etkinliğinin yetersiz olması gibi sınırlılıklarda bulunmaktadır. İlgili literatür incelendiğinde akran eğitim modeli sağlık alanında üreme programları, sağlıklı yaşam davranışlarının kazandırılması programlarında kullanıldığı fakat psikomotor beceri eğitiminde etkinliğine ilişkin çalışmaların sınırlı olduğu görülmüştür. Bu makale, psikomotor beceri eğitiminde akran eğitiminin içeriği, yararları, sınırlılıkları ile kullanımlarına ilişkin bilgi sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Akran Eğitimi, Psikomotor Beceri, Hemşirelik Eğitimi
|
