Amaç: Bu çalışma, hemşirelik bölümü öğrencilerinin profesyonel davranışları ile karşılıklı bağımlılık davranışları arasındaki ilişkinin ve karşılıklı bağımlılığı etkileyen faktörlerin belirlemesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte bir çalışmadır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim döneminde bir Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü’nde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini hemşirelik bölümünde öğrenim gören 313 hemşirelik 2, 3 ve 4. sınıf öğrencisi oluşturmakta olup, örneklem seçimine gidilmemiş ve araştırma çalışmaya katılmaya gönüllü 200 öğrenci ile yürütülmüştür. Veriler araştırmacılar tarafından literatür incelenerek hazırlanmış olan kişisel bilgi formu, Hemşire Karşılıklı Bağımlılık Ölçeği ve Hemşirelik Öğrencileri Profesyonel Davranış Ölçeği (HÖPDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma), Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis-H testi ve Spearsman’s Korelasyon Analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin %74.5’i kadın, %42.5’i üçüncü sınıf ve yaş ortalaması 21.25±1.27’dir. Çalışmaya katılan öğrencilerin %82.0’ının hemşirelik mesleğini sevdiği, %64.5’inin hemşirelik bölümünü isteyerek seçtiği %67.7’sinin mesleğini değiştirmek istemediği, %48.0’ının mezuniyet sonrasında klinik hemşiresi olarak çalışmak istediği bulunmuştur. Çalışma kapsamına alınan öğrencilerden kadınların ve hemşirelik mesleğini sevdiğini ifade edenlerin hemşirelik öğrencilerinde profesyonel davranışlar ölçeği puan ortalamalarının daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Hemşirelik 3. Sınıf öğrencilerinin 2. Sınıf öğrencilerine göre profesyonel davranışları uygulama ölçeği ve hemşirelikte karşılıklı bağımlılık ölçeği alt boyutlarında ifade eksikliği alt boyutu puan ortalamalarının hemşirelik 2. Sınıf öğrencilerine göre daha yüksek olduğu (p<0.05) 4 sınıf öğrencileri ile 2. Sınıf ve 3. Sınıf öğrencileri arasında istatistiksel bir anlamlılık olmadığı belirlenmiştir (p>0.05) Çalışmada, hemşirelik öğrencilerinin profesyonel davranışlar ölçeği ile hemşirelikte karşılıklı bağımlılık ölçeği ve ifade eksikliği alt boyutundan aldıkları puanlar arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p= 0.01).
Sonuç: Öğrencilerin bağımlı bakım özellikleri azaldıkça profesyonel davranışları uygulama becerileri artmaktadır. Hemşirelik eğitim süreçlerinde, eğitim müfredatına duygusal zeka müdahaleleri dahil edilerek, aile ile ilişkili çözümlenmeyen sorunlara ve karşılıklı bağımlılık belirtilerine odaklanılabilir, gerekli durumlarda psikolojik yönden desteklenebilir, duygusal başa çıkma kaynaklarını artırabilir ve mesleki uyumlarına katkı sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler: Bakım, hemşirelik öğrencileri, karşılıklı bağımlılık ve profesyonel davranış gelişimi
|
