Amaç: Bu araştırma, Hemşirelik Esasları dersinin (teorik, laboratuvar çalışması ve klinik uygulama bileşenlerinin bütünü) öğrencilerin eleştirel düşünme ve problem çözme beceri düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla ön test-son test kontrollü yarı deneysel tipte gerçekleştirildi.
Yöntem: Araştırma, bir üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü birinci sınıf öğrencileri ile Hemşirelik Esasları dersi kapsamında uygulandı. Veriler 20 Şubat-30 Haziran 2022 tarihleri arasında bahar döneminde toplandı. Araştırmanın örneklemini, üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü birinci sınıf öğrencileri (n=107) oluşturdu. Verilerin toplamasında araştırmacılar tarafından hazırlanan 9 sorudan oluşan “Sosyo-Demografik Soru Formu” ile “California Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği (KEDEÖ)” ve “Problem Çözme Envanteri (PÇE)” ve “Algılanan Öğrenme Ölçeği (AÖÖ)” kullanıldı. Dersin başlangıcında KEDEÖ ve PÇE ölçeğinin ön test uygulaması, dönem sonunda da sontest uygulaması yapıldı ve AÖÖ verisi toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde t testi ve tek yönlü varyans analizi (Oneway ANOVA) kullanıldı.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin, %79,4’ünün kadın, %13,1’inin yurtta yaşadığı, %55,1’inin gelir gidere eşit olduğu, %87,9’unun hemşirelik mesleğini isteyerek seçtiği, %10,3’ünün sağlık meslek lisesinden mezun olduğu belirlendi. Öğrencilerin dersin başlangıcında öntest PÇE toplam puan ortalaması 108,70±13,17, dönem sonu ders bitiminde sontest puan ortalaması 118,33±16.67, KEDEÖ öntest puan ortalaması 196,85±19,75, sontest puan ortalaması 197,46±21,99 olarak hesaplandı. Öğrencilerin öntest ve sontest PÇE puan ortalamalarının istatistiksel açıdan anlamlı olduğu (p<0,05) ve ders sonunda puan ortalamalarının arttığı saptandı. Öğrencilerin öntest ve sontest KEDEÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık olmadığı saptandı (p>0,05). Dersin bitiminde PÇE sontest puan ortalamasının erkek öğrencilerde kız öğrencilere göre daha fazla artış gösterdiği ve farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi (p<0,05). Yurtta kalan öğrencilerin öntest ve sontest PÇE puan ortalamasının, evde ailesi ile kalan öğrencilere göre daha yüksek olduğu ve farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi (p<0,05). Öğrencilerin AÖÖ’den 14,63±2,22 (Min:4, Max:20) puan aldıkları, bireysel özellikler ile AÖÖ puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı saptandı (p>0,05).
Sonuç ve Öneriler:
Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin bahar döneminde aldıkları “Hemşirelik Esasları” dersinin problem çözme becerisini geliştirmede etkili olduğu ancak eleştirel düşünme becerisinin gelişiminde değişime neden olmadığı belirlenmiştir. Bu sonuç, eleştirel düşünme becerisi gelişiminde uzun süreli eğitim ve uygulamaların gerekliliğini ortaya koymaktadır. Öğrencilerin öğrenme algılarının yüksek olması ve bireysel özelliklere göre farklılık göstermemesi de olumlu bir sonuçtur. Bu bulgulara göre öğrencilerin lisans eğitimlerinin son üç yılında problem çözme ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeye yönelik uygulamaların devam ettirilmesi ve her yıl bu becerilerin ölçülmesi önerilir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik esasları, Problem Çözme, Eleştirel Düşünme
|
