Giriş ve amaç: Dijital okuryazarlık, farklı donanım parçalarını ve yazılım uygulamalarını kullanabilme bilgi ve becerisine sahip olma, dijital bilgileri anlayabilmeyi ve eleştirebilmeyi yapabilecek özellikte olma, yine bu dijital teknolojileri kullanarak yeni bilgi üretebilme becerisine sahip olmaktır. Bu çalışma ülkemizde hemşirelik öğrencilerinin dijital okuryazarlığını ve etkileyen faktörleri belirlemek, öğrencilerin dijital okuryazarlık düzeylerinin akademik başarıları ile ilişkisini ortaya koyacak ilk çalışma olma özelliğini taşımaktadır. Bu araştırmada, hemşirelik öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi ve akademik başarıyla ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırmanın evrenini bir kamu üniversitesinin sağlık bilimleri fakültesi hemşirelik bölümünde öğrenim gören toplam 450 hemşirelik öğrencisinden oluşmaktadır. Bu evrenden olasılıklı tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak toplam 249 öğrenci araştırmaya dahil edildi. Verilerin toplanmasında Sosyodemografik Veri Formu ve Dijital Okuryazarlık Ölçeği kullanıldı. Veriler öğrencilerin derslerinin olmadığı zamanlarda araştırmacılar tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Verilerin analizinde sayı, yüzdelik dilimler, normal dağılıma uygunluk testi, ikili değişkenlerin karşılaştırılmasında bağımsız değişkenlerde t testi, ikiden fazla bağımsız değişkenlerin karşılaştırılmasında Tek Yönlü Varyans Analizi, Kruskall Wallis H Testi kullanıldı. Dijital Okuryazarlık Ölçeği ile araştırmanın bağımsız değişkenlerinin ilişkisinin analizinde ise Çoklu Doğrusal Regresyon analizi kullanıldı.
Bulgular: Araştırmada, 2. sınıf öğrencilerin hem dijital okuryazarlık ölçeğinin teknik alt boyutu hem de ölçeğin toplam puan ortalamalarının 3. sınıf öğrencilerden, bilgi alt boyutunda ise erkeklerin puan ortalamalarının kızlardan, 3. sınıf öğrencilerin ölçeğin teknik alt boyutu ve toplam puan ortalamalarının 2. sınıf öğrencilerden anlamlı derecede daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<.05). Ölçeğin bilişsel alt boyutta ve toplamında üniversite mezunu baba eğitim düzeyleri puan ortalamalarının ilkokul mezunu olanlardan anlamlı derecede daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<.05). Öğrencilerin ölçeğin alt boyutları ve toplam puanında bilgisayar, tablet ve sosyal medya kullanma becerileri mükemmel, oldukça iyi olanların orta düzeyde olanlardan daha yüksek ve anlamlıdır (p<.05). Ölçeğin sosyal alt boyutunda 2-3 saat arası bilimsel yayın takip eden öğrencilerin puan ortalamalarının 0-1 saat edenlerden anlamlı derecede daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<.05). Öğrencilerin bilgisayar-tablet kullanma ve sosyal medya kullanma becerileri arttıkça dijital okuryazarlık düzeylerinin de arttığını belirlenmiştir (p<.05).
Sonuç ve öneriler: Bu sonuçlar doğrultusunda, hemşirelik programlarında, öğrencilerin bilgisayar, tablet ve sosyal medya gibi bilişim araçlarını kullanması ve bilimsel yayın takip etme becerileri artırılmalıdır. Hemşirelik programlarının içeriğinde bilişim ve teknoloji kullanımı artıracak dersler eklenmesi, Hemşirelik programı öğretim elemanlarının öğretim yöntemi olarak klasik yöntemler yerine daha çok araştırma temelli öğrenme süreçlerini kullanmaları önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Dijital Okuryazarlık, Dijital Öğrenme, E-öğrenme, Hemşirelik Öğrencisi
|