Amaç: Bu çalışma Türkiye’de cerrahi ve ameliyathane hemşireliğinde robotik cerrahi uygulamalarını belirlemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan bu çalışmada, Google Akademik, Dergi Park, Science Direct, Pubmed, EBSCO Host, Cochrane, Ulakbim Medical, Türkiye Atıf Dizini ve Türk Medline veri tabanları kullanıldı. Tarama, Türkçe dilinde; “cerrahi hemşireliği”, “ameliyathane hemşireliği”, “robotik cerrahi hemşireliği”, “robotik cerrahi”, “robotik teknoloji”, İngilizce dilinde; “surgery nursing”, “operating nursing”, “robotic surgery nursing”, “robotic surgery”, “robotic tecnology”, “Turkey” anahtar kelimeleri ile yapıldı. Çalışmaya, 2011-2021 tarihleri arasında Türkçe ve İngilizce dillerinde tam metin olarak yayınlanmış konusu “Cerrahi ve ameliyathane hemşireliğinde robotik cerrahi uygulamaları” olan çalışmalar dahil edildi. Araştırma deseni derleme olan ve tam metnine ulaşılamayan araştırmalar çalışmaya dahil edilmedi. Literatür taraması sonucunda 15 çalışmaya ulaşıldı. Çalışmamızın konusu ile ilgili araştırma sayısı 12 idi. Çalışma kriterlerine göre 4 araştırma çalışmaya dahil edildi. Tarama ve bulguların raporlandırılması PRISMA bildirimi kontrol listesi rehber alınarak yürütüldü.
Bulgular: Dahil edilme kriterlerini karşılayan 4 makale incelemeye dahil edildi. İncelenen makaleler nitel ve yarı deneysel desende tasarlanmıştır. Ulaşılan çalışmaların tamamı son iki yıl içinde yapılmıştı. Ameliyathane ve cerrahi hemşirelerinin robotik cerrahi uygulamalar hakkında olumlu görüşlere sahip oldukları, robotik cerrahi hemşireliği konusunda eğitim alan hemşirelerin uyum süreçlerinin daha olumlu olduğu, robotik cerrahi deneyimi olan hemşirelerin bireysel yenilikçilik düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlendi. Hemşirelerin robotik cerrahi konusunda farkındalığının yüksek olmasına rağmen sınırlı bilgi sahibi oldukları tespit edildi. Ayrıca, robotik cerrahi hemşirelerinin rol ve sorumluluklarının netlik kazanmadığı ve çalışma koşullarına yönelik düzenlemelerin yapılmadığı saptandı.
Sonuç: Çalışma sonuçları, Türkiye’de robotik cerrahi hemşirelik uygulamalarının yeni olduğu hemşirelerin bilgi düzeylerinin sınırlı olduğunu ortaya koymaktadır. Ülkemizde robotik cerrahi hemşireliği uygulamalarının etkinliğini ortaya koyan randomize kontrollü çalışmaların olmadığı saptanmıştır. Robotik cerrahi hemşireliğinde daha kapsamlı ve geniş örneklemli çalışmaların yapılması ve çalışma sonuçlarının literatüre kazandırılmasının önemli olduğu düşünülmekte ve robotik cerrahi hemşireliğine yönelik konuların hemşirelik lisans müfredatına entegre edilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Cerrahi hemşireliği, ameliyathane hemşireliği, robotik cerrahi, robotik teknoloji
|
