Amaç: Bu araştırma, kalp yetersizliği tanısı olan bireylerin sağlık okuryazarlık düzeyine göre kalp yetersizliği hastalığını yönetme becerilerinin belirlenmesi amacıyla planlanan ve uygulanan tanımlayıcı bir çalışmadır.
Materyal Metot: Araştırma İstanbul Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Servislerinde yatan 01.09.2020-28.02.21 tarihleri arasında araştırmanın dahil edilme kriterlerine uyan aynı zamanda araştırmaya katılmayı kabul eden yazılı ve sözlü onam alınan 230 hasta ile gerçekleştirildi. Araştırmanın verilerini toplamak için araştırmaya katılan bireylerin tanımlayıcı özelliklerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulmuş olan Hasta Bilgi Formu, sağlık okuryazarlığını belirlemek amacıyla Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği (SOYÖ) ve kalp yetersizliğini güçlendirme becerilerini belirlemek amacıyla Kalp Yetersizliğini Güçlendirme Ölçeği (KYGÖ) kullanıldı. Veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 22.0 programında analiz edildi. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler olarak sayı, ortalama, yüzde, standart sapma, t-testi, Tek yönlü (One way) Anova testi; post-hoc analizi olarak Scheffe testi, pearson korelasyon ve regresyon analizi kullanıldı.
Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin %60’ı erkek cinsiyet, %39,1’i 70 yaş ve üzeri, yaş ortalamasının ise 66,357±11,438 olduğu saptandı. Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği toplam puan” ortalaması 71,335±28,204, “Bilgiye Erişim” alt boyut ortalaması 11,883±6,750, “Bilgileri Anlama” alt boyut ortalaması 20,478±8,548, “Değer Biçme/Değerlendirme,” alt boyut ortalaması 23,774±9,904, “Uygulama/Kullanma” alt boyut ortalaması 15,200±6,008 olarak saptandı. “Kalp Yetersizliği Güçlendirme Ölçeği” toplam puan” ortalaması 74,996±30,078, “Özfarkındalık” alt boyut ortalaması 20,457±9,863, “Hedefe Ulaşabilme Yeteneği” alt boyut ortalaması 26,374±8,366, “Hedef Belirleyebilme Becerisi” alt boyut ortalaması 26,039±13,140 olarak saptandı. Kalp Yetersizliği Güçlendirme Ölçeği toplam puanı ile sağlık okuryazarlığı ölçeği toplam puanı arasında r=0.812 pozitif (p=0,000<0.05) yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu tespit edildi.
Sonuç: Bu çalışmada, kalp yetersizliği tanısı olan bireylerin sağlık okuryazarlık düzeyi arttıkça kalp yetersizliği hastalığını yönetme becerilerinde artış tespit edildi. Bireylerin sağlık okuryazarlık düzeyini ve kalp yetersizliğini güçlendirme becerilerini yükseltmek için planlı eğitim ve danışmanlığın arttırılması önerilmektedir. (Bu çalışma birinci sarıda yer alan yazar ve ikinci sırada yer alan danışman yazar kapsamında yükseklisans tezinden üretilmiştir.)
Anahtar Kelimeler: Kalp Yetersizliği, Sağlık Okuryazarlığı, Güçlendirme, Hemşirelik.
|
