Psikiyatri kliniklerinde gerçeği değerlendirme yetisinde bozulma, psikotik belirtiler ve duygudurum değişiklikleri gibi çeşitli nedenlerle tedavi ortamının ve hastaların güvenliğini tehdit eden durumlar/riskler ortaya çıkabilmektedir. Yataklı psikiyatri birimlerinde ele alınması gereken bu önemli risklerden birisi de saldırgan hasta yönetimidir. Bu kapsamda ruh sağlığı hizmetlerinde kullanılan ve sağlıkta kalite standartları kapsamında ele alınan uygulamalardan birisi de kısıtlama yöntemleridir. Psikiyatri kliniklerinde kısıtlama yöntemleri, güvenliğin sağlanması, hastanın kendisine ve çevresine zarar vermesinin önlenmesinde kullanılan müdahalelerden birisidir. Ancak güvenlik amacı dışında zorlama, davranış kontrolü gibi amaçlarla kullanımının yaygın olarak raporlanması ve hasta ve sağlık çalışanı üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı saldırgan hasta yönetiminde kullanımı son yıllarda sorgulanmaktadır. Kılavuz ve standartlarda, kısıtlama yöntemlerinin yalnızca tüm de-eskalasyon (sakinleştirme) teknikleri başarısız olduğunda, hastanın veya üçüncü şahısların yaşamını veya fiziksel bütünlüğünü tehlikeye atan acil bir durum varlığında, son çare olarak düşünülmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bununla birlikte yataklı psikiyatri birimlerinde kısıtlama yöntemlerine alternatif farklı yaklaşımlar önerilmektedir. Bu doğrultuda önerilerden ilki, hemşirelerin ajitasyon durumunda kısıtlama müdahalelerini kullanmak yerine sözlü iletişim becerilerini kullanmaları veya saldırgan bireyi sakince durumdan/ortamdan uzaklaştırmalarıdır. Aynı zamanda alternatif yaklaşımlara öneri olarak; hasta ve çalışanlar arasında beklentilerin belirlenmesi, hasta merkezli dil kullanımı, gerilimi azaltma yöntemleri, olumlu iletişim, günlük destekleyici ünite toplantıları, sakinleştirici yöntemlere ulaşabilme ve güven verme bileşenlerinden oluşan güvenli servisler modelinin kullanımı da belirtilmektedir. “Travmanın etkileri, saldırganlık, gerilimi azaltma yöntemleri ve öz farkındalık” konularında çalışan eğitiminin sağlanmasının önemi de vurgulanmaktadır. Alternatif yaklaşımlara diğer öneriler de-eskalasyon teknikleriyle birlikte ölçeklerin kullanımı, psikoeğitim gruplarının oluşturulması, tedavi planına hastanın dahil edilmesi, terapötik bakım çevresinin sağlanması, lider desteğinin alınması ve kısıtlama oranlarının izlenmesi olarak belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler: psikiyatri kliniği, kısıtlama yöntemleri, alternatif uygulamalar, hemşirelik yaklaşımı
|
