Amaç: Bu araþtýrma, kalp yetersizliði tanýsý olan bireylerin saðlýk okuryazarlýk düzeyine göre kalp yetersizliði hastalýðýný yönetme becerilerinin belirlenmesi amacýyla planlanan ve uygulanan tanýmlayýcý bir çalýþmadýr.
Materyal Metot: Araþtýrma Ýstanbul Mehmet Akif Ersoy Göðüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Kardiyoloji Servislerinde yatan 01.09.2020-28.02.21 tarihleri arasýnda araþtýrmanýn dahil edilme kriterlerine uyan ayný zamanda araþtýrmaya katýlmayý kabul eden yazýlý ve sözlü onam alýnan 230 hasta ile gerçekleþtirildi. Araþtýrmanýn verilerini toplamak için araþtýrmaya katýlan bireylerin tanýmlayýcý özelliklerini belirlemek amacýyla araþtýrmacý tarafýndan oluþturulmuþ olan Hasta Bilgi Formu, saðlýk okuryazarlýðýný belirlemek amacýyla Saðlýk Okuryazarlýðý Ölçeði (SOYÖ) ve kalp yetersizliðini güçlendirme becerilerini belirlemek amacýyla Kalp Yetersizliðini Güçlendirme Ölçeði (KYGÖ) kullanýldý. Veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 22.0 programýnda analiz edildi. Verilerin analizinde tanýmlayýcý istatistiksel yöntemler olarak sayý, ortalama, yüzde, standart sapma, t-testi, Tek yönlü (One way) Anova testi; post-hoc analizi olarak Scheffe testi, pearson korelasyon ve regresyon analizi kullanýldý.
Bulgular: Araþtýrmaya katýlan bireylerin %60’ý erkek cinsiyet, %39,1’i 70 yaþ ve üzeri, yaþ ortalamasýnýn ise 66,357±11,438 olduðu saptandý. Saðlýk Okuryazarlýðý Ölçeði toplam puan” ortalamasý 71,335±28,204, “Bilgiye Eriþim” alt boyut ortalamasý 11,883±6,750, “Bilgileri Anlama” alt boyut ortalamasý 20,478±8,548, “Deðer Biçme/Deðerlendirme,” alt boyut ortalamasý 23,774±9,904, “Uygulama/Kullanma” alt boyut ortalamasý 15,200±6,008 olarak saptandý. “Kalp Yetersizliði Güçlendirme Ölçeði” toplam puan” ortalamasý 74,996±30,078, “Özfarkýndalýk” alt boyut ortalamasý 20,457±9,863, “Hedefe Ulaþabilme Yeteneði” alt boyut ortalamasý 26,374±8,366, “Hedef Belirleyebilme Becerisi” alt boyut ortalamasý 26,039±13,140 olarak saptandý. Kalp Yetersizliði Güçlendirme Ölçeði toplam puaný ile saðlýk okuryazarlýðý ölçeði toplam puaný arasýnda r=0.812 pozitif (p=0,000<0.05) yönde istatistiksel olarak anlamlý iliþki olduðu tespit edildi.
Sonuç: Bu çalýþmada, kalp yetersizliði tanýsý olan bireylerin saðlýk okuryazarlýk düzeyi arttýkça kalp yetersizliði hastalýðýný yönetme becerilerinde artýþ tespit edildi. Bireylerin saðlýk okuryazarlýk düzeyini ve kalp yetersizliðini güçlendirme becerilerini yükseltmek için planlý eðitim ve danýþmanlýðýn arttýrýlmasý önerilmektedir. (Bu çalýþma birinci sarýda yer alan yazar ve ikinci sýrada yer alan danýþman yazar kapsamýnda yükseklisans tezinden üretilmiþtir.)
Anahtar Kelimeler: Kalp Yetersizliði, Saðlýk Okuryazarlýðý, Güçlendirme, Hemþirelik.
|