Kronik hastalýklar, bireysel, toplumsal ve ekonomik yönden ciddi etkilerinin olmasý nedeniyle sürekli izlem, takip ve iyi yönetilmesi gereken saðlýk sorunlarýdýr. Saðlýk okuryazarlýðý, bireylerin kendi saðlýðýný geliþtirmek ve yaþam kalitelerini artýrmak için saðlýk bilgilerine eriþmelerini, anlamalarýný ve yorumlayarak saðlýk uygulamalarýnda kullanmalarýný gerektiren temel bir yetkinliktir. Bu çalýþma kronik hastalýk yönetiminde saðlýk okuryazarlýðýnýn rolünü ortaya koymaya yönelik literatür bilgisi saðlamak amacýyla yapýlmýþtýr. Saðlýk okuryazarlýðý toplumda tüm yaþ gruplarýný etkileyen önemli bir yetkinliktir. Kronik hastalýða sahip bireylerin saðlýk sorunlarý nedeniyle saðlýk konularýnda daha fazla karar vermeleri gerekmektedir. Düþük saðlýk okuryazarlýðý; düþük saðlýk bilgisi, saðlýk bilgilerini ve saðlýk eðitimlerini anlamada güçlük, bireyin kendi saðlýðýyla ilgili daha az sorumluluk almasý, hastanede yatýþ oranýnýn artmasý, kronik hastalýklarda ilaç uyumsuzluðu, daha fazla ilaç dozu atlama, reçete edilen ilaçlarý anlamada ve tedaviye uyumda zorlanma, ilaç ve besin etkileþimi konusunda farkýndalýk eksikliði gibi sorunlara neden olmaktadýr. Kronik hastalýk yönetimini olumsuz etkileyebilecek bu sorunlarýn önlenmesinde saðlýk okuryazarlýðý becerilerinin geliþtirilmesi önemlidir. Kronik hastalýklarda saðlýk okuryazarlýðýnýn geliþtirilmesine yönelik hemþirelik uygulamalarý arasýnda, hastalýk ve tedavi sürecine iliþkin eðitim ve danýþmanlýk saðlama, saðlýklý yaþam biçimi davranýþlarýnýn geliþtirilmesi, saðlýðý koruma ve geliþtirme farkýndalýðýnýn kazandýrýlmasý uygulamalarý yer almaktadýr. Saðlýk okuryazarlýðýnýn kronik hastalýða sahip bireyler tarafýndan doðru anlaþýlmasý, saðlýk okuryazarlýðýný geliþtirme uygulamalarýna bireylerin katýlýmýnýn saðlanmasý ve saðlýk okuryazarlýðýnýn saðlýk sistemine entegre edilerek geliþtirilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kronik Hastalýk, Hastalýk Yönetimi, Hemþirelik, Saðlýk Okuryazarlýðý
|
