Meme kanseri, kadýnlarda en sýk görülen kanser türü olup kadýnlarda tüm yeni kanser teþhislerinin yaklaþýk üçte birini oluþturmaktadýr. Meme kanseri tedavi sürecinde kadýnlarýn yaklaþýk %20'sinde meme kanserine baðlý lenfödem geliþmektedir. 1990'larda meme kanseri hastalarýnda hava yolculuðu ile lenfödem arasýnda bir iliþki olduðunu öne süren ilk raporlar nedeniyle meme kanserli hastalarýn birçoðu, hava yolculuðunu yalnýzca kýsa mesafeli uçuþlarla sýnýrlamýþ, hatta bazýlarý hava yolculuðundan tamamen kaçýnmýþtýr. Buna raðmen yapýlan çalýþmalar meme kanserli hastalarýn sadece çok küçük bir bölümünün hava yolculuðu sonrasý lenf ödem geliþtiðini bildirmiþtir. Ayrýca literatürde verilen çalýþmalara dayanarak uçuþ sayýsý veya süresi ne olursa olsun, hava yolculuðu lenfödemin kötüleþmesi ile iliþkili olmadýðý belirtilmektedir. Modern ticari uçaklarda, uçuþlar sýrasýnda kabin içi basýnç kontrol altýnda tutulmaktadýr. Buna raðmen kabin basýncý uçak yükseldikçe yer seviyesine göre daha fazla düþer. Seyir seviyesindeki (40.000 fit) bir uçaðýn kabin basýncý, çýkýþ yapýlan havalimanýnýn irtifasýndan kademeli olarak 8000 fit seviyesindeki basýnca düþecek þekilde tasarlanmýþtýr. Bu kabin basýncý büyük saðlýk tehlikeleri oluþturmasa da, kabin basýncýnýn azalmasýnýn lenfatik sisteme sývý dönüþünün azalmasý bu nedenle bað dokusunda sývý tutulmasýnýn artmasý ve yumuþak dokularda sývý üretiminin artmasýna neden olacaðý böylece lenf ödem geliþebileceði belirtilmiþtir. Teorik olarak, uçak yolculuðu sýrasýnda düþük kabin basýncý lenfödemi þiddetlendirebileceði açýklansa da yayýnlanan verilerden elde edilen kanýtlar çeliþkilidir. Son on yýlda eski modellere göre daha yüksek kabin basýncýný koruyabilen yeni nesil uçaklarýn kullanýlmasýyla, meme cerrahisi geçirmiþ ve/veya radyoterapi alan hastalar için hava yolculuðu daha güvenli hale gelmiþtir. Meme kanseri hastalarý, saðlýklý bireyler gibi hava yoluyla güvenli bir þekilde seyahat edebilecekleri konusunda eðitilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Meme kanseri, Lenfödem, Hava yolculuðu, Meme Hemþireliði
|
