Aralýk 2019’da Çin’in Wuhan kentinde baþlayan koronavirüs (Covid-19) salgýný uluslararasýnda yayýlmýþtýr. Virüsün neden olduðu hastalýk, Dünya Saðlýk Örgütü tarafýndan Mart 2020’de pandemi olarak ilan edilmiþtir. COVID-19'un, insan Þiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) ve Orta Doðu Solunum Sendromu (MERS) ile iliþkili beta-korona virüslerinin bir klonu olduðu belirtilmiþtir. COVID-19 hýzlý yayýlma özelliðine sahip olduðu için toplumlarýn saðlýk sistemlerinde zorluklara neden olmuþtur. SARS ve Ebola gibi, COVID-19 da saðlýk üzerinde ciddi bir etkiye sahiptir ve fiziksel hasara sebep olduðu saptanmýþtýr. COVID-19, dünya çapýnda yaþamý tehdit eden bir sorun haline gelmiþtir. Bireyin saðlýk durumunu etkileyen saðlýk davranýþlarýnýn oluþumu ve bu davranýþlarýn nasýl deðiþtirilebileceðine bakýldýðýnda bireyin sahip olduðu inançlar, tutumlar ve algýlar saðlýk davranýþlarýný etkileyen faktörler olarak belirtilmektedir. Saðlýk algýsý, saðlýðýn çok yönlülüðünü yansýtýr. Saðlýk algýsý, kiþinin biyolojik, psikolojik, ve sosyal durumunu kendi deðerlendirmesini saðlayan bir göstergedir.Saðlýk algýsýný pek çok faktör etkiler. Davranýþ, tutum, inanç, bireyin saðlýk-hastalýk tecrübesi, cinsiyet, yaş, eðitim durumu, medeni durum, boy, kilo gibi çeþitli bireysel faktörler de kiþinin saðlýðýný ve saðlýk algýsýný etkiler. Saðlýk algýsý ayrýca bireyin yaþadýðý fiziksel ve sosyal çevreden, içinde yaþadýðý toplumun kültürel yapýsý ve geleneklerinden de etkilenir. Ýçinde bulunduðumuz pandemi süreci düþünüldüðünde Covid-19 varlýðý bireylerin saðlýk algýlarýnda deðiþimlere sebep olabileceði ve bu deðiþimlerin davranýþ, düþünce ve yaþam biçimi þeklinde olabileceði söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, Saðlýk Algýsý, Pandemi
|