Psikiyatri kliniklerinde gerçeði deðerlendirme yetisinde bozulma, psikotik belirtiler ve duygudurum deðiþiklikleri gibi çeþitli nedenlerle tedavi ortamýnýn ve hastalarýn güvenliðini tehdit eden durumlar/riskler ortaya çýkabilmektedir. Yataklý psikiyatri birimlerinde ele alýnmasý gereken bu önemli risklerden birisi de saldýrgan hasta yönetimidir. Bu kapsamda ruh saðlýðý hizmetlerinde kullanýlan ve saðlýkta kalite standartlarý kapsamýnda ele alýnan uygulamalardan birisi de kýsýtlama yöntemleridir. Psikiyatri kliniklerinde kýsýtlama yöntemleri, güvenliðin saðlanmasý, hastanýn kendisine ve çevresine zarar vermesinin önlenmesinde kullanýlan müdahalelerden birisidir. Ancak güvenlik amacý dýþýnda zorlama, davranýþ kontrolü gibi amaçlarla kullanýmýnýn yaygýn olarak raporlanmasý ve hasta ve saðlýk çalýþaný üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayý saldýrgan hasta yönetiminde kullanýmý son yýllarda sorgulanmaktadýr. Kýlavuz ve standartlarda, kýsýtlama yöntemlerinin yalnýzca tüm de-eskalasyon (sakinleþtirme) teknikleri baþarýsýz olduðunda, hastanýn veya üçüncü þahýslarýn yaþamýný veya fiziksel bütünlüðünü tehlikeye atan acil bir durum varlýðýnda, son çare olarak düþünülmesi gerektiði vurgulanmaktadýr. Bununla birlikte yataklý psikiyatri birimlerinde kýsýtlama yöntemlerine alternatif farklý yaklaþýmlar önerilmektedir. Bu doðrultuda önerilerden ilki, hemþirelerin ajitasyon durumunda kýsýtlama müdahalelerini kullanmak yerine sözlü iletiþim becerilerini kullanmalarý veya saldýrgan bireyi sakince durumdan/ortamdan uzaklaþtýrmalarýdýr. Ayný zamanda alternatif yaklaþýmlara öneri olarak; hasta ve çalýþanlar arasýnda beklentilerin belirlenmesi, hasta merkezli dil kullanýmý, gerilimi azaltma yöntemleri, olumlu iletiþim, günlük destekleyici ünite toplantýlarý, sakinleþtirici yöntemlere ulaþabilme ve güven verme bileþenlerinden oluþan güvenli servisler modelinin kullanýmý da belirtilmektedir. “Travmanýn etkileri, saldýrganlýk, gerilimi azaltma yöntemleri ve öz farkýndalýk” konularýnda çalýþan eðitiminin saðlanmasýnýn önemi de vurgulanmaktadýr. Alternatif yaklaþýmlara diðer öneriler de-eskalasyon teknikleriyle birlikte ölçeklerin kullanýmý, psikoeðitim gruplarýnýn oluþturulmasý, tedavi planýna hastanýn dahil edilmesi, terapötik bakým çevresinin saðlanmasý, lider desteðinin alýnmasý ve kýsýtlama oranlarýnýn izlenmesi olarak belirtilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: psikiyatri kliniði, kýsýtlama yöntemleri, alternatif uygulamalar, hemþirelik yaklaþýmý
|
