Giriþ: Hastanelerin yönetiminde yöneticilerin benimsemiþ olduklarý liderlik tarzlarý kurumun çýktýlarýný olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilmekte, saðlýk kurumlarýnýn kaliteli hizmet sunumu için saðlýk profesyonellerinin merhamet duygusu önemli rol oynamaktadýr.
Amaç: Çalýþma, yönetici hemþirelerin liderlik tarzlarý ile merhamet yorgunluðu arasýndaki iliþkiyi belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr.
Yöntem: Tanýmlayýcý-kesitsel tipteki çalýþma il merkezinde yer alan eðitim ve araþtýrma hastanesi ile devlet hastanesinde çalýþan 49 yönetici hemþire ile gerçekleþtirilmiþtir. Veriler, Hemþire Tanýlama Formu, Liderlik Tarzý Ölçeði ve Merhamet Yorgunluðu-Kýsa Ölçeði ile toplanmýþtýr. Analizde yüzde, ortalama, standart sapma, Student-t, Mann Whitney U, Tek Yönlü Anova, Kruskal Wallis analizi, Scheffe post hoc testi ve Pearson korelasyon kullanýlmýþtýr.
Bulgular: Yönetici hemþirelerin %85.7’si kadýn, %91.8’i evli, %77.6’sý lisans/lisansüstü mezunu ve yaþ ortalamalarý 37.73±7.25’tir. Katýlýmcýlarýn %71.4’ü 11 yýl ve üzerinde mesleki deneyime sahip, %22.4’ü 11 yýl ve üzeri yönetici deneyimine sahiptir. %69.4’ü gündüz/gece çalýþmakta, %93.9’u iþini sevmekte, %91.8’i verdiði hizmetten memnundur. %63.3’ü iþinin saðlýðýný bozduðunu belirtmekte, %81.6’sý duygusal yorgunluk yaþadýðýný belirtmektedir. Yönetici hemþirelerin merhamet yorgunluðu ölçeði toplam puan ortalamasý 50.67±22.94 olup en çok benimsedikleri liderlik tarzý demokratik (40.27±4.26) tarzdýr. Ýþi nedeniyle saðlýðýnýn bozulduðunu düþünenlerde (p=.000) ve yönetici olmanýn duygusal yorgunluk oluþturduðunu düþünenlerde (p=.012) toplam merhamet yorgunluðu anlamlý olarak fazla bulunmuþtur. Ýþini seven yönetici hemþirelerde otokratik ve serbesiyetçi liderlik tarzlarý anlamlý olarak fazla bulunmuþtur (p=.0008. p=.034). Ayrýca, mesleki tükenmiþlik ile otokratik liderlik arasýnda negatif yönlü zayýf anlamlý iliþki (r:-.338 p=.018) saptanmýþtýr.
Sonuç: Yönetici hemþireler düþük düzeyde merhamet yorgunluðu yaþamakta ve en çok demokratik liderlik tarzýný kullanmaktadýrlar. Mesleki tükenmiþlik arttýkça otokratik liderlik tarzý kullanýmý azalmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Liderlik, Merhamet Duygusu, Yönetici Hemþire
|
