Giriş ve amaç: Organ bağışı oranındaki yetersizlik tüm dünyada halen küresel bir sorun olarak görülmektedir. Bu çalışmada organ nakline aday olan hemodiyaliz hastaları ile organ bağışında önemli yeri olan sağlıklı grupların organ bağışına yönelik tutumlarını karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve yöntem: Araştırma karşılaştırmalı tanımlayıcı tiptedir. Araştırmanın örneklemini 82 hemodiyaliz hastası ile aile sağlığına merkezine (ASM) başvuran 85 sağlıklı birey olmak üzere toplam 167 kişi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri soru formu ve organ bağışı tutum ölçeği kullanılarak elde edildi. Ölçeğin pozitif tutum ve negatif tutum alt boyutları puanları 20-120 arasındadır. Pozitif tutum puan yüksekliği ile negatif tutum puan düşüklüğü olumlu tutumu göstermektedir. Verilerin analizinde ortalama, standart sapma, ki kare, student t testi kullanıldı. Bulgular: Pozitif tutumu gösteren yardımseverlik ve ahlaki değerleri/inançları (HMC) puan ortalamaları hemodiyaliz ve sağlıklı bireylerde sırasıyla 113,3 ± 8,1 ve 110,9 ± 12,0 olarak tespit edilmiştir. Negatif tutum olan tıbbi olarak ihmal edilme korkusu (FMN) hemodiyaliz grubunda 28,3 ± 10,4; sağlıklı bireylerde 26,1 ± 10,8’dir. Diğer negatif tutum alt boyutu olan bedensel yaralanma korkusu (FBM) ortalamaları ise hemodiyaliz ve sağlıklı bireylerde sırasıyla 33,0 ± 12,3 ve 28,2 ± 13,0 olduğu görülmektedir. Sadece FBM skorunda gruplar arasında anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir (p<0.05) Sonuç ve öneriler: Araştırma sonucunda her iki grubun pozitif tutum alt boyutun yüksek negatif tutum alt boyutlarının düşük olmasına rağmen organ bağışında bulunma oranının düşük olduğu görülmüştür. Hemodiyaliz ünitelerinde ve aile sağlığı merkezlerinde organ bağışı hakkında yeterli bilgilendirmenin sağlanması, olumlu tutumu arttıracak ve olumsuz tutumu önleyecek girişimlerin planlanması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aaile sağlığı merkezi, Hemodiyaliz, Nakil, Organ bağışı.
|
