Tamamlayıcı tedavi yöntemlerinden biri olan aromaterapi yaprak, çiçek, ağaç kabuğu, meyve, kök gibi bitkisel kaynaklardan konsantre edilmiş esansiyel yağların tedaviden çok semptom kontrolünü sağlamak amacıyla kullanılmasıdır. Tamamlayıcı tedavi kullanımındaki temel amaç bireylerde meydana gelen semptomların hafifletilmesi, tıbbi tedavideki başarının arttırılması, bireylerin yaşam kalitesinin yükseltilmesi, bireylere fiziksel ve emosyonel desteğin sağlanmasıdır. İnsanlık tarihinden bu yana sıklıkla kullanılan geleneksel ve tamamlayıcı tıpta önemli bir yere sahip tıbbi ve aromatik bitkilerden birisi olan lavantanın 1,8-sineol gibi bileşenler içermesi Gama Amino Bütirik Asit (GABA) içeren inhibitör nöronları artırarak dışarıdan gelen duyusal uyaranları azaltmakta ve analjezik etki sağlamaktadır. Kullanılan bu esansiyel yağların uygulama sırasında iyi korunması, uygun ortamda saklanması, güneş ışığına maruz bırakılmaması, göze temas ettirilmemesi ve analiz sertifikasına sahip, güvenilir firmalardan temin edilmesi uygulamanın niteliğini belirler. Hasta birey ile sürekli iletişim halinde olan, tedavi ve bakım süreçlerinde aktif rol alan hemşireler aromaterapi tedavisinin sağlık bakım profesyonelleri arasındaki en ideal uygulayıcılardır. Tamamlayıcı tedaviler kapsamında kullanılan yöntemlerin çoğu hemşirelik bakım ve uygulamaları ile yakından ilişkilidir. Ancak sağlık hizmeti verilen kurumlarda aromaterapinin hemşirelik uygulamalarında aktif olarak kullanımı yeterli olmayıp, kanıt düzeyi yüksek hemşirelik çalışmalarına gereksinim vardır. Hemşirelerin aromaterapi konusunda eğitim alarak, bu uygulamayı bakım planına aktarabilmeleri ve hemşirelik disiplini içerisinde profesyonel aromaterapi uygulamasının bilimsel bir zemine oturtulması oldukça önem arz etmektedir. Bu derleme makale, lavanta yağının hemşirelik bakımında kullanımını incelemek amacıyla yazılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Lavanta Yağı, Hemşirelik, Bakım
|
