Amaç: Bu çalýþma, hemþirelik bölümü öðrencilerinin profesyonel davranýþlarý ile karþýlýklý baðýmlýlýk davranýþlarý arasýndaki iliþkinin ve karþýlýklý baðýmlýlýðý etkileyen faktörlerin belirlemesi amacýyla yapýlmýþtýr.
Yöntem: Tanýmlayýcý ve iliþki arayýcý tipte bir çalýþmadýr. Araþtýrma 2018-2019 eðitim-öðretim döneminde bir Saðlýk Yüksekokulu Hemþirelik Bölümü’nde yürütülmüþtür. Araþtýrmanýn evrenini hemþirelik bölümünde öðrenim gören 313 hemþirelik 2, 3 ve 4. sýnýf öðrencisi oluþturmakta olup, örneklem seçimine gidilmemiþ ve araþtýrma çalýþmaya katýlmaya gönüllü 200 öðrenci ile yürütülmüþtür. Veriler araþtýrmacýlar tarafýndan literatür incelenerek hazýrlanmýþ olan kiþisel bilgi formu, Hemþire Karþýlýklý Baðýmlýlýk Ölçeði ve Hemþirelik Öðrencileri Profesyonel Davranýþ Ölçeði (HÖPDÖ) kullanýlarak toplanmýþtýr. Verilerin analizinde tanýmlayýcý istatistikler (sayý, yüzde, ortalama, standart sapma), Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis-H testi ve Spearsman’s Korelasyon Analizi kullanýlmýþtýr.
Bulgular: Araþtýrmaya katýlan öðrencilerin %74.5’i kadýn, %42.5’i üçüncü sýnýf ve yaþ ortalamasý 21.25±1.27’dir. Çalýþmaya katýlan öðrencilerin %82.0’ýnýn hemþirelik mesleðini sevdiði, %64.5’inin hemþirelik bölümünü isteyerek seçtiði %67.7’sinin mesleðini deðiþtirmek istemediði, %48.0’ýnýn mezuniyet sonrasýnda klinik hemþiresi olarak çalýþmak istediði bulunmuþtur. Çalýþma kapsamýna alýnan öðrencilerden kadýnlarýn ve hemþirelik mesleðini sevdiðini ifade edenlerin hemþirelik öðrencilerinde profesyonel davranýþlar ölçeði puan ortalamalarýnýn daha yüksek olduðu saptanmýþtýr (p<0.05). Hemþirelik 3. Sýnýf öðrencilerinin 2. Sýnýf öðrencilerine göre profesyonel davranýþlarý uygulama ölçeði ve hemþirelikte karþýlýklý baðýmlýlýk ölçeði alt boyutlarýnda ifade eksikliði alt boyutu puan ortalamalarýnýn hemþirelik 2. Sýnýf öðrencilerine göre daha yüksek olduðu (p<0.05) 4 sýnýf öðrencileri ile 2. Sýnýf ve 3. Sýnýf öðrencileri arasýnda istatistiksel bir anlamlýlýk olmadýðý belirlenmiþtir (p>0.05) Çalýþmada, hemþirelik öðrencilerinin profesyonel davranýþlar ölçeði ile hemþirelikte karþýlýklý baðýmlýlýk ölçeði ve ifade eksikliði alt boyutundan aldýklarý puanlar arasýnda pozitif yönde düþük düzeyde anlamlý bir iliþki bulunmuþtur (p= 0.01).
Sonuç: Öðrencilerin baðýmlý bakým özellikleri azaldýkça profesyonel davranýþlarý uygulama becerileri artmaktadýr. Hemþirelik eðitim süreçlerinde, eðitim müfredatýna duygusal zeka müdahaleleri dahil edilerek, aile ile iliþkili çözümlenmeyen sorunlara ve karþýlýklý baðýmlýlýk belirtilerine odaklanýlabilir, gerekli durumlarda psikolojik yönden desteklenebilir, duygusal baþa çýkma kaynaklarýný artýrabilir ve mesleki uyumlarýna katký saðlanabilir.
Anahtar Kelimeler: Bakým, hemþirelik öðrencileri, karþýlýklý baðýmlýlýk ve profesyonel davranýþ geliþimi
|
