Toplumlar arasýnda cinselliðe bakýþ açýsý ve cinsel eðitim verilmesi farklýlaþmaktadýr. Genel anlamda eðitiminden kaçýnýlmakta ya da ertelenmektedir. Çoðu zaman bu konuda çocuklarýn sorularý geçiþtirilmektedir. Cinsel eðitim denince ebeveynlerde yasaklama, baskýlama ve yok sayma eðilimi oluþmaktadýr. Ancak bu durum özel gereksinimli çocuklar söz konusu olunca tamamen farklý bir boyut almaktadýr. Özel gereksinimli bir çocuða sahip ailelerde bu baskýlamalar ve yok sayma eðilimi iki katýna çýkýyor. Böylelikle, var olan þeyi yok sayýyorlar. Oysaki ebeveynlerin bunu nasýl yöneteceðini öðrenmeleri ve çocuklarýna öðretmeleri gerekmektedir. Çünkü ‘’normal’’ geliþim gösteren çocuklar meraklarýný ya da sorularýnýn cevaplarýný çeþitli mecralardan ya da arkadaþlarýyla konuþarak öðrenebilmektedirler. Ama çeþitli geliþimsel sorunlarý olan çocuklarýn aile dýþýnda öðrenebilecekleri bir kanallarý bulunmamaktadýr. Aileler de çocuklarýnýn cinsel geliþim dönemlerinde sergiledikleri davranýþlar onaylanmayan davranýþlar olarak görülmektedir. Ailenin belli baþlý endiþeleri nedeni ile daha fazla baský ve kontrol yolu ile çocuk kendi kabuðuna çekilmektedir. Sorun sadece belli bir süre için askýya alýnarak, ardýndan daha da þiddetlenerek ortaya çýkabilmektedir. Çocuk, cinsel dürtülerini nasýl doyuma ulaþtýracaðýný bilmediði için öfke ve saldýrganlýk göstermektedir. Cinsel uyarýlma durumunda ne yapýlmasý gerektiðini bilememelerinden de kaynaklanan öfke durumlarý oluþturmaktadýr. Yaþanan bu sorunlar aile içi içinden çýkýlmaz durumlara ve aile iliþkilerinde bozulmalara neden olmaktadýr. Çocuktan birincil sorumlu olan ebeveynin çeþitli anksiyete, stres, depresyon gibi psikolojik süreçler yaþamasýna neden olabilmektedir. Bu konuda ebeveynlere, bu grup ile yakýn iliþkili olan öðretmenlere ve halk saðlýðý hemþirelerine önemli sorumluluklar bulunmaktadýr. Eðitimciler, aileler tarafýndan duruma uygun çeþitli yöntemler geliþtirilebilir. Bu yöntemlerin baþýnda öncelikle özel eðitim alan bireylerle çalýþan, yaþayan kiþilerin bu durumu normal fizyolojik bir olay olarak deðerlendirebilmesi gelmektedir. Aile saðlýðý merkezinde çalýþan ve evde saðlýk hizmeti sunan hemþireler bu aileleri yakýndan takip etmelidir. Ebeveynlere çocuðun takvim yaþýna, engel durumuna ve geliþimsel özelliklerine göre cinsel eðitim verilmelidir. Zihinsel engelli bireylerin genelde yaþýtlarýndan daha fazla cinsel ilgileri olduðu daha fazla cinsel içerikli davranýþlarý olduðu düþünülmektedir. Oysa bu çocuklarýn cinsel içerikli davranýþlarýn nerede, ne zaman, hangi durumlarda uygun olup olmadýðýný bilmedikleri ve cinsel davranýþlarýný kontrol edemedikleri için böyle algýlanmaktadýrlar. Bu durumun ebeveynlere anlatýlmasý ve ebeveynlerin eðitilmesi hem çocuðun geliþimi hem de aile iliþkilerinin saðlýklý sürdürülmesi için son derece önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Özel gereksinimli çocuk, Halk saðlýðý hemþiresi, Cinsel eðitim, ebeveyn
|
