Bu araştırma, transteoretik modeli (TTM) kontrolsüz internet kullanım sürecine uyarlamak amacıyla yapılmıştır. Metadolojik araştırma olarak yapılan çalışmada TTM kontrolsüz internet kullanım sürecine uyarlanarak geçerliliği değerlendirilmiş ve öneriler doğrultusunda model düzenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini Kasım 2019-Mayıs 2020 tarihleri arasında Gaziantep Üniversitesinde eğitim gören 678 öğrenci oluşturmuştur. Tanıtıcı özellikler formu ve TTM ile veriler toplanmıştır. Veriler SPSS ve AMOS programları ile analiz edilmiştir. Modelin geçerliği için yapılan doğrulayıcı faktör analizi uyum değerleri istendik düzeyde yeterli bulunmuş olup her bir alt boyut ayrı ayrı kullanılabilir düzeydedir. Ölçeğin güvenilirliği için yapılan genel toplam iç tutarlılık analizi cronbach alfa katsayısı; 0.959 olarak belirlenmiştir. Modelin 6 alt boyutunun da cronbach α güvenilirlik katsayısı incelenmiş olup, yüksek düzeyde güvenilir bulunmuştur. Ölçekteki tüm maddelerin (66 madde) madde toplam puan korelasyonları anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur (p<0.05). Araştırma bulgularına göre; Kontrolsüz İnternet Kullanım sürecine uyarlanmış TTM, öğrencilerin internet kullanım sürecinde davranış değişim sürecini değerlendiren yüksek düzeyde geçerlik ve güvenirlik göstergelerine sahip bir ölçme aracıdır. Analizler sonucunda geliştirilen model 66 maddeden oluşmaktadır. Model değişim aşamaları ölçeği, davranış değişim süreci ölçeği, karar alma ölçeği, öz etkililik ölçeği olmak üzere 4 alt boyut içerir. Modelin değerlendirmesi alt boyutlar üzerinden gerçekleştirilir. Her bir alt boyut 0-4 arası puanlanmakla birlikte, puanların 0’a doğru azalması olumsuz tutumun, 4’e doğru artması olumlu tutumun düzeyine işaret etmektedir. Sonuç olarak modelin geçerlilik ve güvenilirliği oldukça yüksek bulunmuştur. Yine modelin üniversite öğrencilerinin kontrolsüz internet kullanım davranışı değişim süreçlerini izlemek amacıyla kullanılabilir olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Transteoretik Model, Hemşire, İnternet
|
