Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer Tehlikeler (KBRN) insan hayatý için risk
yaratabilecek potansiyele sahip olmaktadýr. Bu tehditler, sadece doðrudan maruz kalan
kiþilerle birlikte dolaylý etkileri açýsýndan çok daha geniþ bir kitleyi de etkilemektedir. Bu
tehditlere karþý öncelikle müdahalede bulunanlar oluþabilecek ve kendilerini de
etkileyebilecek bu tehditler konusunda öncelikle bilgi sahibi olmasý gereken çekirdek kitleyi
oluþturmaktadýr. Bu çalýþmanýn amacý, hemþirelerin kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer
tehdit ve tehlikeler hakkýnda bilgi düzeylerini, tutumlarýný ve öz yeterliliklerini belirlemeye
yönelik ölçme araçlarýný geliþtirmek, geçerlilik ve güvenirliliklerinin deðerlendirilmesidir.
Çalýþmada Adýyaman il ve ilçelerinde görev yapan 171 hemþire basit tesadüfi örnekleme
yöntemi kullanýlarak veriler elde edilmiþtir. Verilerin elde edilmesinde “Birey Bilgi Formu”,
“Hemþireler Ýçin Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer Tehlikeler Bilgi, Tutum ve Öz
Yeterlilik Ölçeði” kullanýlmýþtýr. Geçerlik ve güvenirlik için yapýlan analizler sonucunda,
bilgi testi KR-20 deðeri; 0.82’dir. Ayrýca güvenirlik analizi sonucunda ölçeðin Cronbach’s
Alfa katsayýsý 0.925 olarak hesaplanmýþtýr. Tutum ölçeði 16 maddelik 3 faktörlü yapýdan
oluþmaktadýr. Ölçekten alýnan puanýn yükselmesi KBRN tutum ve öz yeterlilik
düzeyinin yükseldiðini göstermektedir. Katýlýmcýlarýn eðitim sonrasýnda KBRN bilgi
testinden, tutum ölçeðinden ve öz yeterlik ölçeðinden aldýðý puanlar, eðitim öncesi aldýðý
puanlardan anlamlý düzeyde yüksektir. Sonuç olarak KBRN olaylarýna karþý daha önce eðitim almýþ
olsun veya olmasýn hala saðlýk personelimizin eðitim ihtiyacý devam etmektedir. KBRN önemli bir
saðlýk sorunu olup bu önemli olaylara karþý saðlýk personelini hem çekirdek eðitimde hem de
mezuniyet sorasý verilecek eðitimlerle sürekli olarak destekleyerek güncel bilgilerle hazýr
tutmalýyýz.
Anahtar Kelimeler: Hemþire, Tehlike, Öz Yeterlilik, Tutum.
|