Giriþ ve Amaç: Beslenme yaþam süresini ve kalitesini etkileyen önemli etkenlerden biridir. Yetersiz ve dengesiz beslenme obezite, kanser, diyabet gibi birçok kronik hastalýða neden olabilmektedir. Hemþirelerin beslenme alýþkanlýklarý üzerine yapýlan sýnýrlý sayýda çalýþmaya rastlanmýþtýr. Bu nedenle bu çalýþma Koþuyolu Yüksek Ýhtisas Eðitim Ve Araþtýrma Hastanesi’nin 58 yataklý Kardiyovasküler Cerrahi Yoðun Bakým Ünitesinde çalýþan hemþirelerin beslenme alýþkanlýklarýna ait bilgileri kapsamaktadýr. Yöntem: Çalýþma 26 Eylül - 02 Ekim tarihleri arasýnda etik kurul onayý alýnarak Kardiyovasküler Cerrahi Yoðun Bakým Ünitesinde çalýþan hemþireler ile yürütülmüþtür. Çalýþma evreni 88 hemþire olup çalýþmanýn yapýldýðý tarihlerde 79 hemþireye ulaþýlmýþtýr. Çalýþmanýn verileri yüz yüze anket yöntemi uygulayarak deðerlendirilmiþtir. Anket formu konuyla ilgili kaynaklar incelenerek oluþturulmuþtur. Form demografik bilgiler ve beslenmeye yönelik deðerlendirme sorularýnýn yer aldýðý 2 bölüm/28 sorudan oluþmaktadýr. Çalýþmaya katýlan hemþirelerin beden kitle endeksi (BKI) hesaplanmýþtýr. BKI deðerleri <18.5 ‘’zayýf’’, ≥18.5-<24.9 ‘’normal’’ ve ≥ 25 ‘’hafif kilolu ve obez’’ olarak sýnýflandýrýlmýþtýr. Bulgular: Çalýþmaya katýlan hemþirelerin %88.6’sý kadýn, %78.5’i bekar, %60.7’si tek baþýna yaþamakta, %35.5’i sigara kullanmaktadýr. Yapýlan çalýþmalardan çalýþma koþullarýnýn ve alýþkanlýklarýn beslenme durumunu etkilediði bilinmektedir. Hemþirelerin %93.6’sý vardiyalý sistemle çalýþmakta, %98.7’si vardiyalý çalýþma düzenin beslenmesini etkilediðini düþünmekte, %89.8’i saðlýklý beslenmediðini ve %91.1’i dengeli beslenmediðini ifade etmiþtir. Beslenme düzeni içerisinde öðün sayýsý ve öðün atlama durumlarý önemli yer tutmaktadýr. Hemþirelerin öðün atlama durumlarý incelendiðinde öðün atlayanlar %88.6, öðün atlamayanlar ise %11.4’dür. Ayrýca Fast food tüketiminin enerji metabolizma bozukluðuna sebep olduðu bilinmektedir. Bu çalýþmaya katýlan hemþirelerin %96.2’si fast food tüketmektedir. Yapýlan bir çalýþmada öðün sayýsýnýn sýklýk ve kalitesini arttýrmanýn bazal metabolizma hýzýný arttýrarak saðlýðýn korunmasýna ve aðýrlýk kontrolünün saðlanmasýna yardýmcý olduðu saptanmýþtýr. Hemþirelerin %93.6’sý mesai süresi boyunca ara öðün verilmesini istemektedir. Çalýþmaya katýlan hemþirelerin %81.1’i normal, %7.5’i zayýf, %11.4’ü fazla kilolu kategorisinde BKI’ne sahiptir. Sonuç: Bu çalýþmada Koþuyolu Yüksek Ýhtisas Eðitim Ve Araþtýrma Hastanesi Kardiyovasküler Cerrahi Yoðun Bakým Ünitesi’nde çalýþan hemþirelerin saðlýksýz beslenme alýþkanlýklarýna sahip olduklarý tespit edilmiþtir. Bunun için diyetisyen iþ birliði ile yeme farkýndalýðý eðitimleri uygulanmalýdýr. Toplum saðlýðýný direkt etkileyen saðlýk çalýþanlarýnýn beslenme ve diðer saðlýklý yaþam davranýþlarý ile ilgili çalýþmalarýn sayýsýnýn artýrýlmasý toplumsal saðlýðýn geliþtirilerek korunmasý bakýmýndan faydalý olacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, Hemþire, Yoðun Bakým, Kardiyovasküler Cerrahi
|
