Amaç: Bu çalýþmada preanalitik dönem ile ilgili hemþirelerin eðitim öncesi ve sonrasý reddedilen numune oranýnýn incelenmesi amaçlanmýþtýr. Yöntem: Araþtýrma, Ýzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eðitim araþtýrma Hastanesinde Ocak-Aðustos 2023 aylarý arasýnda yürütüldü. Araþtýrmanýn örneklemini servis ve acil poliklinikte görev yapan hemþireler oluþturdu. Hemþirelere yýllýk rutin olarak yapýlan çalýþan eðitimleri kapsamýnda "Kan numunesi alma ve preanalitik hatalar eðitimi" verilmeden önceki 3 ay ve eðitim verildikten sonraki 3 aylýk reddedilen numune hesaplandý. Preanalitik hatalar eðitimi Nisan ve Mayýs 2023 aylarýnda online ve yüzyüze olarak yapýldý. Reddedilme nedenleri Laboratuvar Hatalarý Sýnýflandýrma Sistemi (LHSS)’ye göre deðerlendirildi. Red edilme nedenlerine göre acil ve rutin laboratuvar olarak ayrýldý ve analiz edildi. olarak veriler analiz edildi. Bulgular: Eðitime katýlan 120 hemþireden 100 hemþire yataklý klinikte 20 hemþire acil poliklinikte görev yapmakta olup her yýl bir defa hizmet içi eðitimle ‘‘Kan Numunesi Alma’’ eðitimi aldýðýný ifade ettiler. Eðitim öncesi toplam reddedilen test ve barkod sayýsý 3 aylýk periyotta sýrasýyla 11888, 3909 iken 2 aylýk online ve yüzyüze yapýlan eðitimler sonrasýnda 8585, 2429 olarak düþüþ göstermiþtir. Acil polikliniðinden gelen ve reddedilen test sayýsý 6192’den 5120’ye düþmüþtür. Toplam reddedilen numune oraný 66.7% ‘den 50.7%’ye düþmüþtür. Genel olarak en büyük reddedilme nedenini oluþuran ve eðitimle engellenebilen hemoliz kaynaklý red, %65.58’den %52.39’a düþmüþtür. Sonuç: Bu çalýþmada hemþirelerin preanalitik evre ile ilgili bilgi düzeyinin kýsmen yeterli olduðu, sürekli eðitimin laboratuvar kalite yönetiminde çok önemli olduðu tespit edilmiþtir. ORCID NO: 0000-0002-8995-5561
Anahtar Kelimeler: Preanalitik Hata, Týbbi Biyokimya, Hemoliz, Laboratuvar
|
