Amaç: Bu çalışmada preanalitik dönem ile ilgili hemşirelerin eğitim öncesi ve sonrası reddedilen numune oranının incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim araştırma Hastanesinde Ocak-Ağustos 2023 ayları arasında yürütüldü. Araştırmanın örneklemini servis ve acil poliklinikte görev yapan hemşireler oluşturdu. Hemşirelere yıllık rutin olarak yapılan çalışan eğitimleri kapsamında "Kan numunesi alma ve preanalitik hatalar eğitimi" verilmeden önceki 3 ay ve eğitim verildikten sonraki 3 aylık reddedilen numune hesaplandı. Preanalitik hatalar eğitimi Nisan ve Mayıs 2023 aylarında online ve yüzyüze olarak yapıldı. Reddedilme nedenleri Laboratuvar Hataları Sınıflandırma Sistemi (LHSS)’ye göre değerlendirildi. Red edilme nedenlerine göre acil ve rutin laboratuvar olarak ayrıldı ve analiz edildi. olarak veriler analiz edildi. Bulgular: Eğitime katılan 120 hemşireden 100 hemşire yataklı klinikte 20 hemşire acil poliklinikte görev yapmakta olup her yıl bir defa hizmet içi eğitimle ‘‘Kan Numunesi Alma’’ eğitimi aldığını ifade ettiler. Eğitim öncesi toplam reddedilen test ve barkod sayısı 3 aylık periyotta sırasıyla 11888, 3909 iken 2 aylık online ve yüzyüze yapılan eğitimler sonrasında 8585, 2429 olarak düşüş göstermiştir. Acil polikliniğinden gelen ve reddedilen test sayısı 6192’den 5120’ye düşmüştür. Toplam reddedilen numune oranı 66.7% ‘den 50.7%’ye düşmüştür. Genel olarak en büyük reddedilme nedenini oluşuran ve eğitimle engellenebilen hemoliz kaynaklı red, %65.58’den %52.39’a düşmüştür. Sonuç: Bu çalışmada hemşirelerin preanalitik evre ile ilgili bilgi düzeyinin kısmen yeterli olduğu, sürekli eğitimin laboratuvar kalite yönetiminde çok önemli olduğu tespit edilmiştir. ORCID NO: 0000-0002-8995-5561
Anahtar Kelimeler: Preanalitik Hata, Tıbbi Biyokimya, Hemoliz, Laboratuvar
|
