İnme, bilişsel ve fonksiyonel yetersizlik ile hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen bir sağlık problemidir. Dünya genelinde en yoğun karşılaşılan nörolojik hastalıklardan olan inme, ölüm nedeni anlamında ikinci sırada yer almaktadır. Bununla birlikte akut inme tedavisinde gerçekleşen yenilikler ile artan insan ömrü sebebiyle en yoğun engelliliğe yol açan hastalıklardan birisi olmaktadır. Dünyada yaşam süresi beklentisi arttıkça daha fazla hasta inmenin sekelleriyle mücadele edecektir ve bu durum hastalarda biyopsikososyal yönden olumsuz etkileyecektir. Bu çalışmanın amacı inmeli hastalarda fonksiyonel durum ile öz-etkililik ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu kapsamda inme geçiren 110 hastaya, Hasta Bilgi Formu, Fonksiyonel Bağımsızlık, İnme Öz etkililik ve Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık ölçekleri yüz yüze uygulanmıştır. Ulaşılan bulgulara göre; fonksiyonel bağımsızlık ile inme öz etkililik düzeyleri arasında pozitif yönde ileri düzeyde bir ilişki belirlenmiştir (p<0.05). Buna göre, fonksiyonel bağımsızlık düzeyi arttıkça inme öz etkililik düzeyi de artmıştır. Ayrıca fonksiyonel bağımsızlık ile psikolojik dayanıklılık ölçeği ve alt boyutları değerlendirildiğinde; gelecek kaygısı, kendilik algısı, sosyal yeterlik alt boyutları ve psikolojik dayanıklılık ile orta düzeyde pozitif yönde bir ilişki belirlenmiştir (p<0.05). Bu verilere göre fonksiyonel bağımsızlık düzeyi arttıkça gelecek kaygısı, kendilik algısı, sosyal yeterlik ve psikolojik dayanıklılık düzeyi de artmıştır. Sonuçlar hastaların fonksiyonel bağımsızlık düzeyleri arttıkça, öz etkililik ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin de arttığını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: İnme, Fonksiyonel Durum, Öz-etkililik, Psikolojik Dayanıklılık
|
