Toplumlar arasında cinselliğe bakış açısı ve cinsel eğitim verilmesi farklılaşmaktadır. Genel anlamda eğitiminden kaçınılmakta ya da ertelenmektedir. Çoğu zaman bu konuda çocukların soruları geçiştirilmektedir. Cinsel eğitim denince ebeveynlerde yasaklama, baskılama ve yok sayma eğilimi oluşmaktadır. Ancak bu durum özel gereksinimli çocuklar söz konusu olunca tamamen farklı bir boyut almaktadır. Özel gereksinimli bir çocuğa sahip ailelerde bu baskılamalar ve yok sayma eğilimi iki katına çıkıyor. Böylelikle, var olan şeyi yok sayıyorlar. Oysaki ebeveynlerin bunu nasıl yöneteceğini öğrenmeleri ve çocuklarına öğretmeleri gerekmektedir. Çünkü ‘’normal’’ gelişim gösteren çocuklar meraklarını ya da sorularının cevaplarını çeşitli mecralardan ya da arkadaşlarıyla konuşarak öğrenebilmektedirler. Ama çeşitli gelişimsel sorunları olan çocukların aile dışında öğrenebilecekleri bir kanalları bulunmamaktadır. Aileler de çocuklarının cinsel gelişim dönemlerinde sergiledikleri davranışlar onaylanmayan davranışlar olarak görülmektedir. Ailenin belli başlı endişeleri nedeni ile daha fazla baskı ve kontrol yolu ile çocuk kendi kabuğuna çekilmektedir. Sorun sadece belli bir süre için askıya alınarak, ardından daha da şiddetlenerek ortaya çıkabilmektedir. Çocuk, cinsel dürtülerini nasıl doyuma ulaştıracağını bilmediği için öfke ve saldırganlık göstermektedir. Cinsel uyarılma durumunda ne yapılması gerektiğini bilememelerinden de kaynaklanan öfke durumları oluşturmaktadır. Yaşanan bu sorunlar aile içi içinden çıkılmaz durumlara ve aile ilişkilerinde bozulmalara neden olmaktadır. Çocuktan birincil sorumlu olan ebeveynin çeşitli anksiyete, stres, depresyon gibi psikolojik süreçler yaşamasına neden olabilmektedir. Bu konuda ebeveynlere, bu grup ile yakın ilişkili olan öğretmenlere ve halk sağlığı hemşirelerine önemli sorumluluklar bulunmaktadır. Eğitimciler, aileler tarafından duruma uygun çeşitli yöntemler geliştirilebilir. Bu yöntemlerin başında öncelikle özel eğitim alan bireylerle çalışan, yaşayan kişilerin bu durumu normal fizyolojik bir olay olarak değerlendirebilmesi gelmektedir. Aile sağlığı merkezinde çalışan ve evde sağlık hizmeti sunan hemşireler bu aileleri yakından takip etmelidir. Ebeveynlere çocuğun takvim yaşına, engel durumuna ve gelişimsel özelliklerine göre cinsel eğitim verilmelidir. Zihinsel engelli bireylerin genelde yaşıtlarından daha fazla cinsel ilgileri olduğu daha fazla cinsel içerikli davranışları olduğu düşünülmektedir. Oysa bu çocukların cinsel içerikli davranışların nerede, ne zaman, hangi durumlarda uygun olup olmadığını bilmedikleri ve cinsel davranışlarını kontrol edemedikleri için böyle algılanmaktadırlar. Bu durumun ebeveynlere anlatılması ve ebeveynlerin eğitilmesi hem çocuğun gelişimi hem de aile ilişkilerinin sağlıklı sürdürülmesi için son derece önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Özel gereksinimli çocuk, Halk sağlığı hemşiresi, Cinsel eğitim, ebeveyn
|
