Karar verme yöneticilerin görünen çıktılarıdır. Yöneticiler, planlanma, örgütleme, yürütme ve denetleme işlevlerinin her aşamasında karar vermektedir. Yöneticiler karar verirken belirlilik, risk ve belirsizlik ortamlarında kısa ya da uzun vadeli karar vermek durumunda kalabilirler. COVID-19 pandemisi ile ilgili kısıtlı bilgi düzeyi, etkilerinin bilinmezliği gibi nedenler sürecin yönetimini yöneticiler açısından belirsizleştirmiştir. Alınacak kararlardan birçok kişinin etkilenmesi, etkilerinin önemli ve uzun vadede ortaya çıkması, birden fazla karar vericinin sürece dahil olması, birden fazla kriterin göz önünde bulundurulması gibi faktörler bu dönemde verilecek kararların özelliklerini oluşturmaktadır. Bu derlemede, COVID-19 pandemisinin yarattığı belirsizlik ortamında kullanılan bilimsel karar verme süreci ve uygulanabilecek karar verme yöntemleri açıklanmıştır. Yöneticilerin başarılı olabilmesi için çağdaş karar verme yaklaşımını kullanmaları gerekmektedir. Bu yaklaşımda bilimsel karar verme aşamalarının bütünü sürece dahil edilir. Bilimsel karar verme süreci; problemin belirlenmesi, amaç ve hedefleri belirleme, alternatifleri araştırıp belirleme, alternatifleri avantaj ve dezavantajlarına göre değerlendirme, karar verme ve kararı uygulama, kararın sonuçlarını değerlendirme olarak altı basamakta incelenmektedir. Yöneticiler, pandemi gibi belirsizlik içeren ortamlarda farklı donanımlara, yaklaşımlara ve bilgi kaynaklarına sahip kişileri bir araya getirerek kararlar almaktadır. Grup ile karar verme süreç ile ilgili daha çok bilgi edinilmesinde, farklı yaklaşımlar geliştirilmesinde, kararların benimsenmesinde, yaratıcı fikirler üretilmesinde etkili olmaktadır. Etkili ve objektif kararlar alınması için bilimsel karar verme süreci ve tekniklerinden faydalanılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: karar verme, risk yönetimi, pandemi, yönetim, belirsizlik
|
