Bu çalışmamızda, evde bakım hizmeti alan 65 yaş ve üzeri polifarmasi hastalarında klinik eczacı tarafından yapılacak ilaçların gözden geçirilmesi hizmetiyle hastaların ilaç kullanımlarının belirlenmesi ve hekim ve hemşirenin yer aldığı evde bakım sağlık ekibiyle birlikte tespit edilen ilaç kullanımıyla ilgili problemlerin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Tanımlayıcı ve kesitsel çalışmamıza, Kocaeli İl Sağlık Müdürlüğü Evde Sağlık Hizmetleri Birimi’ne kayıtlı 65 yaş ve üzeri polifarmasi (4 ve üzeri ilaç kullanan) 100 hasta dahil edilmiştir. Hastalarda ilaç yükü indeksi ve ilaç uygunluk indeksi hesaplanmıştır. İlaç uygunluk indeksi değerlendirilmesinde 2019 Beers kriterleri ve Türkiye Yaşlıda Uygunsuz İlaç Kullanım Kriterleri kullanılmıştır. Çalışmaya dahil edilen hastaların (kadın/erkek sayısı: 74/26) yaş ortalaması 78,54±7,95 olarak hesaplanmıştır. Hastaların toplam ilaç sayısı medyan değerleri 7 (5-9), ilaç yükü indeksi medyan değeri 0,5 (0-0,83), ilaç tedavi rejimi karmaşıklık ölçeği puanı medyan değeri 21 (17-31) ve ilaç uygunluk indeksi toplam puan medyan değeri 13 (6-16,9) olarak hesaplanmıştır. Hastalarda 329 adet ilaçla ilgili problem tespit edilmiştir. Bu tespit edilen ilaçla ilgili probleme yönelik klinik eczacı önerilerinin %84.19’u evde bakım ekibi tarafından kabul edilmiştir. Dünyadaki çalışmalar incelendiğinde, ilaç uzmanı olan eczacıların hastalarda akılcı ilaç kullanımı artırmak amacıyla evde bakım hizmeti ekibinde yer almasının faydalı olduğu gösterilmiştir. İlaç tedavisi optimizasyonunda ve yaşlılarda ilaçla ilgili problemlerin önlenmesinde eczacılar önemli rol oynamaktadirlar. Bu çalışmamızın sonuçlarının evde bakım hizmetlerinde klinik eczacılık hizmetlerinin geliştirilmesi ve yerleştirilmesi için faydalı olacağına inanıyoruz.
Anahtar Kelimeler: Klinik Eczacılık, Evde Bakım Hizmetleri, Polifarmasi, İlaçla İlgili Problemler
|
