Amaç: Bu araştırma, adölesanlara verilen teknoloji bağımlılığı eğitim programının akıllı telefon bağımlılığı, internet bağımlılığı ve sağlıklı yaşam biçimi inançları üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Gereç-Yöntem: Araştırma Türkiye’nin batı bölgesindeki bir ilde yer alan iki lisede eğitim gören deney grubu için 507 ve kontrol grubu için 453 olmak üzere toplam 960 adölesan ile yarı deneysel yöntemlerden biri olan “pre-post test eşleşmemiş grup modeli” kullanılarak yürütülmüştür. Veriler; Tanıtıcı Bilgi Formu, Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği, İnternet Bağımlılığı Ölçeği ve Adölesanlar İçin Sağlıklı Yaşam Tarzı İnanç Ölçeği ile toplanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde ortalama, yüzdelik hesaplamalar ve doğrusal regresyon analizinden yararlanılmıştır. Bulgular: Adölesanların yer aldığı deney ve kontrol gruplarının Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği, İnternet Bağımlılığı Ölçeği ve Adölesanlar İçin Sağlıklı Yaşam Tarzı İnanç Ölçeği puan ortalamaları arasında grup, zaman ve grup*zaman etkileşimi açısından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark olduğu belirlenmiştir. Eğitim programı Akıllı Telefon Bağımlılığı düzeyindeki azalmanın % 66’sını açıklarken eğitim almak Akıllı Telefon Bağımlılığı puanını 0.884 kat azaltmaktadır. Eğitim programı İnternet Bağımlılığı düzeyindeki azalmanın % 65’ini açıklarken eğitim almak İnternet Bağımlılığı puanını 0.581 kat azaltmaktadır. Eğitim programı Sağlıklı Yaşam Tarzı İnanç düzeyindeki artışın %56’sını açıklarken eğitim almak Sağlıklı Yaşam Tarzı İnanç puanını 0.721 kat arttırmaktadır. Sonuç: Teknoloji bağımlılığı eğitim programının adölesanlarda akıllı telefon ve internet bağımlılığı puan ortalamalarını azaltmada ve sağlıklı yaşam biçimi inançlarını arttırmada etkili bir yöntem olduğu, ülke ve dünya literatürüne ile adölesan sağlığına katkı sağlar nitelikte olduğu görülmüştür. ORCID NO: 0000-0002-0911-8182
Anahtar Kelimeler: Adölesan, Akıllı Telefon, İnternet, Bağımlılık, Sağlık Yaşam Biçimi
|
