Amaç: Jean Watson’ın İnsan Bakım Kuramı, insan olma ve yaşamın daha derin boyutlarda anlaşılması isteğinden yola çıkarak geliştirilmiş, hemşireliğe bütüncül bakış açısı kazandıran bir kuramdır. Bu çalışmada Türkiye’de hemşirelikte Watson’ın insan bakım kuramına temellendirilerek yapılan doktora ve yüksek lisans tezlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Tanımlayıcı tipteki çalışmanın verileri, Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi’ne kayıtlı tezlerden elde edilmiştir. YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde detaylı arama sayfasında tez adı kısmında “Watson” anahtar kelimesi ve konu bölümünde “hemşirelik” seçilerek taranan 12 lisansüstü tez araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel analizler kullanılmıştır. Bulgular: Türkiye’de hemşirelik alanında Watson hakkında yapılan tezlerin hepsi doktora tezi olup 2012-2021 yılları arasında yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre lisansüstü tezlerin büyük çoğunluğunun deneysel tipte olduğu ve ön test-son test deseni kullanılarak yapıldığı tespit edilmiştir. Tezlerin anabilim dallarına göre dağılımlarına bakıldığında, %58,33’ünün Hemşirelik, %16,66’sının Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalında yapıldığı, %66,66’sının örnekleminin yetişkin hastalardan oluştuğu belirlenmiştir. Sonuç: Araştırma bulgularına göre lisansüstü tezlerin tamamının doktora tezi olarak yapıldığı ve deneysel tipte olduğu sonucuna varılmıştır. Hasta bakımında farklı örneklem gruplarında Watson İnsan bakım kuramına temellendirilmiş doktora tez araştırmalarının arttırılması, kuramın yüksek lisans tez çalışmalarında da kullanılması önerilmektedir. Watson insan bakım kuramına temellendirilmiş araştırma sonuçlarının klinik uygulamada hemşirelere rehberlik edeceği ve hemşirelerin hasta bakımındaki özerkliğini güçlendireceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hemşirelik, Lisansüstü Tez, Watson, İnsan Bakım Kuramı
|
